Emeklilikte Kademeli Geçiş Tablosu 2023

Emeklilik sistemlerinde yapılan değişiklikler, bireylerin emeklilik planlamalarını etkileyebilir. Bu kapsamda, 2023 yılında yürürlüğe girecek olan kademeli emeklilik sistemi ve EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) ile ilgili detaylar merak ediliyor. Bu yazıda, kademeli emeklilik nedir, hangi şartlarda uygulanır, EYT kademeli emeklilik nasıl hesaplanır gibi sorulara cevap bulacak ve 2023 kademeli emeklilik tablosunu inceleyeceğiz.

Kademeli Emeklilik Nedir?

Kademeli emeklilik, bir çalışanın emeklilik yaşına ulaşabilmesi veya emekli maaşı alabilmesi için belirli bir yaş veya prim ödeme süresini tamamlamasını gerektirir. Bu sistemde, belirli bir tarih veya koşula bağlı olarak emeklilik yaşı, emekli maaşı miktarı veya prim ödeme süresi kademeli olarak artırılabilir.

Bu tür bir sistem, genellikle sosyal güvenlik sistemlerinde veya özel emeklilik planlarında uygulanabilir. Kademeli emeklilik, emeklilik sistemlerini sürdürülebilir kılmak, uzun vadeli mali istikrarı sağlamak veya demografik değişikliklere uyum sağlamak amacıyla kullanılabilir.

Kademeli emeklilik sistemi, emeklilik yaşı, prim ödeme gün sayısı, sigorta başlangıç tarihi gibi çeşitli faktörlere dayanabilir. Bu faktörlerin zaman içinde değiştirilmesiyle, emeklilik sistemine dahil olan bireylerin emeklilik planlamalarını ayarlamaları gerekebilir. 

Kademeli Emeklilik Şartları

2023 yılında kademeli emeklilikten yararlanmak isteyenlerin, hangi kuruma bağlı olduklarına ve cinsiyetlerine göre farklı şartları yerine getirmeleri gerekir. EYT erken emeklilik şartları, çalışanların daha erken emekli olmalarını sağlayarak, iş hayatından uzaklaşma ve dinlenme imkânı sunar. Ancak kademeli emeklilikten faydalanmak için belirtilen yaşa gelinmesi de gerekir. Bu yaşlar, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için geçerli değildir. Bu kişiler, yaş şartı olmadan emekli olabilirler.

EYT Kademeli Emeklilik

EYT Kademeli Emeklilik, emeklilik yaşını ve prim gün sayısını tamamlamış ancak yaş şartını bekleyen vatandaşların emekli olabilmesi için getirilen bir sistemdir. Bu sistem, emeklilik yaşını yükselten 2008 yılındaki yasal düzenlemenin mağdurlarına çözüm olmayı amaçlar. Kademeli Emeklilik EYT sisteminde, yaş şartını bekleyen vatandaşlar, kademeli olarak emekli olabileceklerdir. Bu şekilde, hem emeklilik maaşları artacak hem de iş gücü piyasasına yeni istihdam alanları açılacaktır.

2000 Sonrası Kademeli Emeklilik Tablosu

Sosyal güvenlik kollarına (SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı) tabi çalışanların emeklilik şartlarına dair detayları bilmek doğru hesaplama için gereklidir. Bu sistemde, sigortalıların emekli olabilmeleri için hem belirli bir prim gün sayısına hem de belirli bir yaşa ulaşmaları gerekir. Bu yaş ve prim gün sayısı, sigortalıların doğum tarihlerine ve cinsiyetlerine göre değişiklik gösterir. İşte belirtilen şartlara göre emeklilik için gereken kriterler:

SSK'lı Kadınlar:

• Sigortalılık Süresi: 20 yıl
• Prim Günleri: 5000 – 5975 arası

SSK'lı Erkekler:

• Sigortalılık Süresi: 25 yıl
• Prim Günleri: 5000 – 5975 arası

BAĞ-KUR'lu Kadınlar:

• Prim Günleri: 7200

BAĞ-KUR'lu Erkekler:

• Prim Günleri: 9000

Emekli Sandığı'na Tabi Kadınlar:

• Prim Günleri: 7200

Emekli Sandığı'na Tabi Erkekler:

• Prim Günleri: 9000

Bu şartlar yerine getirildiğinde ilgili kişiler kademeli emeklilik hakkını elde edebilir. Ancak bu bilgiler genel bir özet sunar ve her bireyin durumu farklı olabilir. Emeklilik başvuruları için yetkili sosyal güvenlik kurumlarına başvurmak ve bireysel duruma uygun olan özel detayları öğrenmek önem arz eder.

EYT Bağkur Prim Günü ve Diğer Kriterler

EYT, emeklilikte yaşa takılanlar anlamına gelir. Bu kişiler, emekli olabilmek için gerekli prim gün sayısını doldurmuş ancak belirlenen yaş sınırına ulaşamamıştır. EYT'liler, emekli olabilmek için yaş şartının kaldırılmasını veya eski sistemde olduğu gibi düşürülmesini talep eder.

EYT Bağkur prim günü, Bağkur kapsamında çalışan EYT'lilerin emekli olabilmek için ödemeleri gereken prim gün sayısıdır. EYT Bağkur emeklilik prim gün sayısı ve diğer kriterler, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar ve sonrasında sigortalı olanlar için farklılık gösterir.

8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için EYT Bağkur prim günü 5400 gündür. Bu kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 25 yıl hizmet süresi şartlarını da sağlamaları halinde, kadınlar 50, erkekler 55 yaşında emekli olabilirler. 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar için ise EYT Bağkur prim günü 7000 gündür. Bu kişiler, 25 yıl sigortalılık süresi ve 9000 gün hizmet süresi şartlarını da sağlamaları halinde kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilirler.

1999 Öncesi Emeklilik Tablosu

SSK emeklilik tablosu, Türkiye'de 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların emekli olabilmeleri için gerekli olan yaş, prim gün sayısı ve sigorta başlangıç tarihini gösteren bir tablodur. Bu tabloya göre, sigortalıların emekli olabilmeleri için belirli bir yaşa gelmeleri ve belirli bir süre prim ödemeleri gerekir. Tablo, sigortalıların cinsiyetlerine, sigorta türlerine ve sigorta başlangıç tarihlerine göre farklılık gösterir.

Bağ-Kur 5400 Günden Emeklilik Şartları

Bağ-Kur sigortalıları, 5400 gün prim ödemesi yaparak emekli olabilmek için bazı şartları yerine getirmeleri gerekir. Bu şartlar şunlardır:

• 8 Eylül 1999 tarihinden önce Bağ-Kur sigortalısı olmak
• 8 Eylül 1999 tarihinden sonra en az 1260 gün prim ödemesi yapmak
• Emeklilik yaşını doldurmak

Emeklilik yaşını doldurmak için kadınlar 58, erkekler 60 yaşını tamamlamış olmalıdır. Ancak 8 Eylül 1999 tarihinden önce Bağ-Kur sigortalısı olanlar, her 360 gün prim ödemesi için emeklilik yaşından bir yıl indirim alabilirler. Bu indirimden yararlanabilmek için en fazla 900 gün prim ödemesi yapmış olmak gerekir. Bu durumda kadınlar en erken 55, erkekler en erken 57 yaşında emekli olabilirler.

Yeni Emeklilik Yasası ve 4A Emeklilik Şartları

Yeni emeklilik yasası, 4A kapsamında sigortalı çalışanların emeklilik şartlarını değiştirdi. Bu şartlar, işe başlama tarihi, sigortalılık süresi, prim ödeme süresi ve yaşa göre farklılık gösterir. 2008 sonrasında işe başlayan erkekler 60, kadınlar ise 58 yaşında ve 7200 prim günü ile emekli olabilirler. 1981'den önce işe başlayan kadınlar için ise yaş sınırı bulunmaz.

Ayrıca kısmi emekli olanlar 7500 lira maaş alabilir, primi yetmeyenler ise 3600 gün formülüyle erken emekli olabilirler. Yeni sistemde, emeklilik için gereken yaş ve prim gün sayıları her yıl artar. 2023 yılında erkekler için 25 yıl ve 5000 prim günü, kadınlar için ise 23 yıl ve 4500 prim günü gerekir.

Emekli Maaşı Hesaplama Nasıl Yapılır? 

Bu sorunun cevabı, emeklilik türüne, prim gün sayısına, sigorta başlangıç tarihine ve emekli olacağınız yıla göre değişir. Emekli maaşı hesaplamak için öncelikle emeklilik türünüzü belirlemeniz gerekir. Emeklilik türleri şunlardır:

• Normal emeklilik: 4A (SSK) kapsamında çalışanlar için 3600 prim günü ve 60 yaş şartını sağlayanlar normal emekli olabilirler.
• Yaşlılık aylığı: 4A (SSK) kapsamında çalışanlar için 4500 prim günü ve 65 yaş şartını sağlayanlar yaşlılık aylığı alabilirler.
• Malullük aylığı: 4A (SSK) kapsamında çalışanlar için iş kazası veya meslek hastalığı sonucu en az %40 oranında malul olanlar veya sigortalılık süresi içinde ortaya çıkan hastalık veya sakatlık nedeniyle çalışma gücünün en az %60'ını kaybedenler malullük aylığı alabilirler.
• Vazife malullüğü aylığı: 4C (Emekli Sandığı) kapsamında çalışanlar için görevi sırasında veya görevinden dolayı malul olanlar vazife malullüğü aylığı alabilirler.
• Dul veya yetim aylığı: 4A (SSK) veya 4C (Emekli Sandığı) kapsamında çalışanların ölümü halinde hak sahiplerine verilen aylıktır.

Emeklilik türünüzü belirledikten sonra prim gün sayınızı, sigorta başlangıç tarihinizi ve emekli olacağınız yılı hesaba katmanız gerekir. Prim gün sayınız, sigortalı olarak çalıştığınız gün sayısıdır. Sigorta başlangıç tarihiniz, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihtir. Emekli olacağınız yıl ise emeklilik şartlarını sağladığınız yıldır.

Emekli Maaşı Hesaplama Formülü

Emekli maaşı = Aylık bağlama oranı x Aylık bağlanacak kazanç

Aylık bağlama oranı, emeklilik türünüze ve prim gün sayınıza göre belirlenen bir yüzdedir. Aylık bağlanacak kazanç ise sigorta başlangıç tarihinize ve emekli olacağınız yıla göre hesaplanan bir tutardır.

Aylık bağlama oranı ve aylık bağlanacak kazancın nasıl hesaplandığını öğrenmek için Sosyal Güvenlik Kurumu'nun web sitesinde yer alan Emekli Maaşı Hesaplama Modülü'nü kullanabilirsiniz. Bu modülde emeklilik türünüzü, prim gün sayınızı, sigorta başlangıç tarihinizi ve emekli olacağınız yılı girerek tahmini emekli maaşınızı öğrenebilirsiniz. Emekli maaşı hesaplama konusunda daha fazla bilgi almak için Sosyal Güvenlik Kurumu'nun çağrı merkezi olan Alo 170'i arayabilir veya en yakın SGK il müdürlüğüne başvurabilirsiniz.

Bağ-Kur Sigortalıları İçin Prim Borçlanması Nasıl Yapılır?

Prim borçlanması, sigortalının geçmişteki sigortasız dönemlerini veya askerlik, doğum gibi özel durumlarını prim ödeyerek sigorta süresine eklemesi anlamına gelir. Bu sayede sigortalı daha erken emekli olabilir veya emekli aylığını artırabilir.

Prim borçlanması yapmak isteyen Bağ-Kur sigortalılarının, öncelikle borçlanmak istedikleri dönemi belirlemeleri gerekir. Bu dönem, sigortalının 18 yaşından sonra geçirdiği sigortasız dönemler, askerlik süresi, doğum izni, yurt dışında çalışma süresi veya yüksek öğrenim süresi olabilir. Ancak bu dönemlerin tamamını borçlanmak zorunlu değildir. Sigortalı, kendi durumuna göre istediği kadar borçlanma yapabilir.

Borçlanma yapmak isteyen Bağ-Kur sigortalılarının, ikinci olarak Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurmaları gerekir. Başvuru için gerekli belgeler, borçlanılacak döneme göre değişiklik gösterir. Örneğin; askerlik borçlanması için terhis belgesi, doğum borçlanması için doğum raporu veya nüfus kayıt örneği gibi belgeler gereklidir. Başvuru sırasında sigortalının kimlik fotokopisi ve dilekçe de sunması gerekir.

Başvuru yaptıktan sonra SGK sigortalının borçlanma tutarını hesaplar ve kendisine bildirir. Borçlanma tutarı, borçlanılacak gün sayısı ve güncel asgari ücret üzerinden belirlenir. Sigortalı, borçlanma tutarını ister tek seferde ister taksitler halinde ödeyebilir. Ancak taksit seçeneği için en az 1000 TL'lik bir borçlanma tutarı olması gerekir. Taksit sayısı ise en fazla 12 olabilir.

Borçlanma tutarını ödeyen Bağ-Kur sigortalısı, ödeme dekontunu SGK'ya ibraz ederek işlemini tamamlar. Böylece sigortalının hizmet süresine borçlandığı gün sayısı kadar eklenir ve emeklilik şartları yeniden hesaplanır.

EYT Kademeli Emeklilikte Yaşa Takılanlar Kimdir?

EYT kademeli emeklilikte yaşa takılanlar, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan ancak emeklilik için gerekli yaş şartını yerine getiremeyen kişilerdir. Bu kişiler, 1999 yılında yapılan yasal değişiklikle emeklilik yaşını 38-58 arasında değişen bir süreye uzatıldığını gördüler. Bu durum, EYT'lilerin emeklilik hakkını kaybetmesine veya ertelemesine neden oldu.

SSK ve Bağ-Kur Arasındaki Farklar Nelerdir?

SSK ve Bağ-Kur, Türkiye'de sosyal güvenlik sistemlerinin iki farklı koludur. SSK, sigortalı çalışanlar için, Bağ-Kur ise kendi işini yapanlar için kurulmuştur. SSK ve Bağ-Kur arasındaki farklar, prim ödeme süreleri, emeklilik yaşları, emekli maaşları ve sağlık hizmetlerine erişim gibi konularda ortaya çıkar.