NACE Kodu Nedir?

İş kurma yolculuğunda birçok girişimci için en karmaşık adımlardan biri, işletmenin faaliyet alanını tanımlayan ve sınıflandıran NACE kodunu belirlemektir. Peki, NACE kodu nedir ve işletmeler için neden bu kadar kritik bir rol oynar?

Hemen hemen her girişimcinin karşılaştığı bu sorunun yanıtı ile rehberimize başlayalım. NACE kodu nedir açılımı, "Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne" şeklinde yapılabilir. Türkçesi ise "Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması" anlamına gelir. Bu kodlama, iş dünyasında faaliyet alanlarını belirleme, sınıflandırma ve standartlara uygunluğu ölçme alanlarında kullanılır. 

Avrupa Birliği kapsamında bu sistemin uygulanması ile ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılması, iş dünyasına dair istatistiksel verileri dünya standartlarında karşılaştırılabilir kılar. NACE, özetle işletmelerin altı haneli özel bir şifre ile tanımlandığı bir kodlama sistemi olarak açıklanabilir. Bu numaralar, işletmenin hangi sektörde faaliyet gösterdiğini ve mesleki anlamda karşılaşılabilecek olası risk gruplarını düzenler. Bu yazıda NACE kodu nedir, nasıl belirlenir ve işletmeler için önemi nedir gibi merak edilen soruların yanıtlarını detaylı bir şekilde ele alacağız.

NACE Kodu Ne İşe Yarar? 

İş yerlerinin faaliyet alanlarını belirlemek ve bu doğrultuda potansiyel tehlike sınıflarını tespit etmek, NACE koduyla mümkün hale gelir. NACE nedir sorusu, iş yerlerinin ekonomi ve güvenlik alanlarında faaliyetlerini sınıflandırmak amacıyla oluşturulan bir sistemdir şeklinde yanıtlanabilir. Altı haneli bir sayıdan oluşan bu kod, işletmelerin temel görev alanını belirlemenin yanı sıra alt faaliyet alanları hakkında da önemli bilgiler sağlar. Bu bilgiler, farklı kurumlar tarafından pek çok amaç doğrultusunda kullanılabilir. 

Örneğin; Maliye Bakanlığı, vergisel incelemelerini ve değerlendirmelerini sektörel bazda çeşitlenen bu faaliyet kodlarına göre gerçekleştirir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise işletmelerin tehlike sınıflarını belirlerken iş yeri NACE kodu nedir, bu bilgiyi referans alır. İş yerleri, tehlike sınıflarına göre tehlikeli, az ve çok tehlikeli olarak ayrılır. Bu sınıflandırma, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesinde de etkili olur.

NACE kodu aynı zamanda işletmelerin ihalelere girmesi, teşviklerden ve desteklerden yararlanması için de önemlidir. Üstelik işletmelerin doğru NACE kodunu belirlemesi ve faaliyet alan kodlarını güncel tutması, yasal bir zorunluluktur. İşletmeler için yasal bir yükümlülük olmasına ek olarak ticaretin daha şeffaf ve güvenli bir şekilde yürütülmesine olanak tanıyan bir uygulamadır. 

İşletmeler, NACE kodlarını belirlemek için güncel İş Yeri Tehlike Sınıfları Listesi'ni kontrol etmelidir. Ayrıca var olan bir şirketin NACE kodunu öğrenmek için İstanbul Ticaret Odasının kayıtlarına da başvurulabilir. Bu bilgiler, işletmelerin hem ticari faaliyetlerini sürdürmelerine hem de çalışan güvenliği önlemlerini etkili bir şekilde alabilmelerine olanak tanır. 4’lü NACE kodu nedir, ne işe yarar sorusunu bu şekilde yanıtlayabiliriz. 

NACE Kod Sistemi Türkiye’de Kullanılıyor mu?

Evet, NACE kod sistemi Türkiye'de aktif olarak kullanılmaktadır. Türkiye'de faaliyet gösteren tüm işletmeler, ticaret ve sanayi odalarına kayıt yaptırırken NACE kodunu belirtmek zorundadır. NACE kodları; vergi incelemeleri, istatistiksel analizler, teşvik ve destek programları gibi birçok alanda da etkin bir şekilde kullanılır.

Türkiye'deki işletmeler, NACE kod sistemini kullanarak hem ticaret alanlarını belirler hem de devlet desteklerinden yararlanmak adına gerekli kayıtları tutar. Uluslararası ticaret standartlarına uyumun simgesi olan bu kodlar, dünyanın pek çok bölgesinde olduğu gibi Türkiye'de de başarıyla uygulanmaktadır.

Faaliyet Alanlarına Göre NACE Kodları

İş yeri NACE revizyon altılı kodu nedir diye merak ediyorsanız bu numaraların işletmelerin faaliyet alanlarının spesifik olarak belirlenmesinde kullanıldığını söyleyebiliriz. Bu kodlara Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) web sitesi üzerinden erişilebilmektedir. 

İş dünyasında NACE revizyon altılı kodu nedir sorusu ile sıkça karşılaşırız. Bu kod, altı haneli bir sayıdan oluşur, ve her bir rakam farklı bir parametreyi temsil eder. İlk iki rakam genel, geri kalan dört rakam ise alt faaliyet sıralamasını temsil eder. İş Sağlığı ve Güvenliği NACE kodu nedir konusunu bu şekilde açıklığa kavuşturabiliriz.

Örneğin; 47.71 NACE kodu belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda giyim eşyalarının perakende ticareti alanına tahsis edilmiştir. Giyim NACE kodu nedir sorusu bu şekilde yanıtlanablir. Benzer şekilde özel güvenlik hizmetleri faaliyetleri ise 80.10 ön kodu ile sınıflandırılmıştır. Bu mesleki alan, tehlikeli işler grubuna dahildir. Özel güvenlik alanında soruşturma işlerinin de dahil olduğu mesleklerde NACE Kodu ise 80.10.05 olarak belirlenmiştir. Güvenlik NACE kodu nedir sorusunun yanıtı olan bu numara, işletmelerin faaliyetlerini net bir şekilde tanımlayarak çeşitli kurumların işlemlerini düzenlemesine ve istatistiksel verileri sınıflandırmasına yardımcı olur.

NACE kodları, iş dünyasında standart bir dil oluşturarak hem işletmelerin kendilerini daha iyi ifade etmelerine hem de devlet kurumlarının işlemlerini etkili bir şekilde yürütmelerine olanak tanır. Bu nedenle işletmelerin doğru NACE kodlarını belirlemeleri; vergi incelemeleri, istatistiksel analizler gibi birçok alanda doğru bilgilere erişim sağlar. Peki, NACE kodu nedir nasıl alınır? 

NACE Kodu Nasıl Alınır?

NACE kodu almak isteyen bir işletmenin bağlı bulunduğu vergi dairesine başvurması gereklidir. Bu süreçte işletmenin faaliyetlerine uygun olan NACE kodu belirlenir. Başvuru süreci, vergi dairesi tarafından yapılan yönlendirmeler doğrultusunda ilerler. İşletme sahibi, gerekli evrakları tamamladıktan sonra tarafına özel bir NACE kodu verilir. Bu kod, işletmenin ticaret odası kayıtlarında yer alır ve çeşitli resmi işlemlerde kullanılabilir. Dilerseniz NACE kodu nasıl bulunur sorusunun yanıtı ile devam edelim. 

NACE Kodu Nasıl Öğrenilir? 

NACE kodu nasıl öğrenilir sorusunun yanıtı olan çeşitli yöntemler vardır. İşletme sahipleri, bu kodu ticaret odası kayıtları üzerinden öğrenebilir. Bunun için bağlı olduğunuz odanın resmi web sitesine giderek “Ticaret Sicil İşlemleri” sekmesi üzerinden “NACE Kodları” seçeneğine erişebilirsiniz. Bu sayede işletmenizin faaliyet alanına uygun NACE kodu bilgisine ulaşmanız mümkündür.

Diğer bir yöntem ise Güncel İş Yeri Tehlike Sınıfları Listesi üzerinden bilgi edinmektir. Bu liste, ilgili bakanlıklar tarafından belirli aralıklarla güncellenir ve yayımlanır. İşletme sahipleri, muhasebeciler veya mali müşavirler aracılığıyla bu listeye ulaşabilir ve işletmelerinin faaliyet alanına uygun NACE kodunu öğrenebilir.

SGK sicil numarası da bir diğer yöntemdir. Mevzuatta yapılan güncellemeler doğrultusunda iş yeri NACE kodları, SGK sicil numarası içerisine dahil olacak şekilde düzenlenmiştir. SGK sicil numarasının belirli haneleri, işletmenin NACE kodunu temsil eder. Bu sayede SGK sicil numarasının ilgili bölümlerini inceleyerek NACE kodu nerede yazar görebilirsiniz. 

NACE Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır? 

NACE kodu değişikliği yapmayı planlayan işletmeler, ne tür bir prosedür izlemeleri gerektiğine karar verirken hatalı belge üzerinden hareket etmelidir. Özellikle 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile şirketlere yüklenen sorumluluklar ve iş yerlerinin tehlike sınıfları kapsamında değerlendirmeleri, günümüzde NACE kodu değişiklik süreçlerinin önemini artırır. 

NACE kodu değişikliği talep edilen duruma bağlı olarak farklı adımlar izlenebilir. Örneğin; ilgili numara vergi levhasında yanlış yazılmış ise bağlı olunan vergi dairesine kod değişikliği için dilekçe verilmelidir. Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından tahsis edilen NACE kodu sadece iş konusu bazında uyumlu, kalanı hatalı şekilde düzenlenmişse vergi levhası değişikliğinden sonra ticaret odasına da başvuru yapılmalıdır.