Kadınların Emeklilik Şartları Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kadınların emeklilik süreci bir dizi faktöre bağlı olarak şekillenmektedir. Bu faktörler arasında genel emeklilik şartları, EYT (Erken Emeklilik Hakkı) durumu, engellilik durumu, Bağkur kapsamında emeklilik şartları ve ev kadınlarının emeklilikle ilgili özel durumları bulunur. Bu yazımızda kadınların emeklilik şartlarını detaylıca inceleyeceğiz. Nasıl gün ve maaş hesabı yapabileceğinize yer vereceğiz.

Kadınların Emeklilik Şartları

Kadınlar da erkekler gibi genel emeklilik şartlarına tabidir. Bu şartlar genellikle prim ödeme gün sayısı, yaş ve sigorta türüne göre değişiklik gösterir. Kadınlar, genel olarak belirlenmiş emeklilik yaşı ve prim ödeme gün sayısını tamamladıklarında emekli olabilirler.

EYT Kadınların Emeklilik Şartları

EYT, Emeklilikte Yaşa Takılanlar anlamına gelir. EYT, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak işe başlayanların yaş şartı olmadan emekli olmalarını sağlayan bir düzenlemedir. EYT'den yararlanmak için kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 arasında kademeli prim gün şartlarını taşıyanlar, erkekler için ise 25 yıl sigortalılık süresi ve aynı prim gün şartlarını taşıyanlar emekli olabilir.

EYT'de herhangi bir yaş sınırı uygulanmaz. EYT düzenlemesi, 2023 yılında yaklaşık 5 milyon çalışanı etkileyecek ve 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecektir. EYT başvuruları e-Devlet üzerinden veya SGK'ye yapılabilecektir.

Engelli Kadınların Emeklilik Şartları

Engelli kadınlar, emekli olabilmek için belirli bir engel oranına, sigorta süresine ve prim gün sayısına sahip olmaları gerekir. Engelli kadınların emeklilik şartları, engel oranlarına göre farklılık gösterir. 

Engelli kadınların emeklilik şartlarını öğrenmek için öncelikle tam teşekküllü hastanelerden alınmış bir engelli raporuna ihtiyaç vardır. Engelli raporunda, vergi indirimi oranı ve çalışma gücü kayıp oranı olarak en az %40 veya daha fazla bir engellilik durumu belirtilmelidir. %40'tan az raporu olan kadınlar, engelli emeklilik hakkından yararlanamazlar.

Engelli kadınların emeklilik şartları, sigorta giriş tarihlerine göre de değişiklik gösterebilir. 2008 yılı Ekim ayı öncesi ve sonrası sigortalı olan kadınlar için farklı emeklilik tabloları bulunur. 2008 yılından sonra çıkan yönetmelikle, 2008 öncesi ve sonrası sigortalı olanlar arasında yaş ve prim gün sayısı açısından farklılıklar ortaya çıkmıştır.

2008 yılı Ekim ayı öncesi sigortalı olan engelli kadınlar, %80 ve üzeri engel oranına sahip olmaları halinde 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ile emekli olabilirler. %60-%79 arasında engel oranına sahip olanlar için ise 15 yıl sigortalılık süresi ve 3680 prim günü şarttır. %40-%59 arasında engel oranına sahip olanlar ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3760 prim günü ile emekli olabilirler.

2008 yılı Ekim ayı sonrası sigortalı olan engelli kadınlar ise %80 ve üzeri engel oranına sahip olmaları halinde yine 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ile emekli olabilirler. Ancak %60-%79 arasında engel oranına sahip olanlar için 17 yıl sigortalılık süresi ve 3840 prim günü, %40-%59 arasında engel oranına sahip olanlar için ise 18 yıl sigortalılık süresi ve 4080 prim günü gerekir.

Engelli kadınlar, emeklilik durumlarını SGK'nın resmi internet sitesinden veya Alo 170 hattından sorgulayabilirler. Engelli kadınların emeklilik başvurusu yapabilmeleri için gerekli belgeler ise şunlardır:

• Nüfus cüzdanı fotokopisi
• Engelli raporu aslı veya onaylı sureti
• Sigorta sicil numarasını gösteren belge
• Banka hesap numarasını gösteren belge
• Varsa eğitim durumunu gösteren belge

Engelli kadınların emeklilik başvurusu, SGK il müdürlükleri veya sosyal güvenlik merkezlerine yapılabilir. Başvuru sonucu, SGK tarafından yazılı olarak bildirilir.

Bağkur Kadınların Emeklilik Şartları

Bağkur kadınların emeklilik şartları, bağkura ilk giriş tarihine ve prim ödeme süresine göre değişir. Bağkur kadınlar, normal emeklilik için en az 20 yıl sigortalılık süresi ve 7200 prim günü şartını sağlamaları gerekir. Ayrıca bağkura ilk giriş tarihi 08.09.1999 ve öncesinde olan kadınlar, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirler. Bağkura ilk giriş tarihi 08.09.1999-30.04.2008 arasında olan kadınlar ise 58 yaşını, bağkura ilk giriş tarihi 01.05.2008 ve sonrasında olan kadınlar ise 60 yaşını tamamlamaları halinde emekli olabilirler.

Kadınların Bağkur Yaştan Emeklilik Şartları

Bağkur ya da 4B kapsamında çalışan kadınlar, normalde en az 25 yıl (9.000 gün) prim ödemesi yaparak emekli olabilirler. Ancak Bağkur giriş tarihleri ve prim gün sayılarına göre, kadınlar yaştan veya kısmi emeklilik hakkına da sahip olabilirler.

Yaştan emeklilik, Bağkur giriş tarihi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olan ve 5.400 gün prim ödemesi yapan kadınlar için geçerlidir. Bu kadınlar, 50 yaşını doldurduklarında yaştan emekli olabilirler.

Kadınların Bağkur'dan Kısmi Emeklilik Şartları

Bağkur kadınlar, normal emeklilik şartlarını sağlayamadıkları takdirde, kısmi emeklilik için de başvurabilirler. Kısmi emeklilik, bağkur kadınların daha az prim günü ve daha erken yaşta emekli olmalarını sağlayan bir seçenektir. Ancak kısmi emeklilikte alınacak aylık miktarı da düşer. 

Bağkur kadınlar, kısmi emeklilik için en az 15 yıl sigortalılık süresi ve 5400 prim günü şartını sağlamaları gerekir. Ayrıca bağkura ilk giriş tarihi 08.09.1999 ve öncesinde olan kadınlar, 50 yaşını, bağkura ilk giriş tarihi 08.09.1999-30.04.2008 arasında olan kadınlar ise 62 yaşını, bağkura ilk giriş tarihi 01.05.2008 ve sonrasında olan kadınlar ise 63 yaşını tamamlamaları halinde kısmi emekli olabilirler.

25 Yıl Evli Kalan Kadınların Emeklilik Şartları

25 yıl evli kalan kadınların emeklilik şartlarını belirleyen faktörler şunlardır:

• Doğum tarihi: Emeklilik yaşını belirleyen en önemli kriter doğum tarihidir. 1985 ve sonrası doğan kadınlar için emeklilik yaşı 65'tir. 1985 öncesi doğan kadınlar için ise emeklilik yaşı kademeli olarak artar. Örneğin; 1970 doğumlu bir kadın için emeklilik yaşı 58'dir.
• Sigorta başlangıcı: Emeklilik için sigortalı olmanın yanı sıra sigorta başlangıç tarihi de önemlidir. Sigorta başlangıcı ne kadar erken olursa emeklilik için gerekli prim gün sayısı da o kadar az olur. Örneğin; 2000 yılında sigortalı olan bir kadın için gerekli prim gün sayısı 7200 iken, 2010 yılında sigortalı olan bir kadın için gerekli prim gün sayısı 9000'dir.
• Evlilik süresi: Evli kalan kadınlar için emeklilik şartlarından biri de evlilik süresidir. Evli kaldıkları süre boyunca çalışmayan veya sigortalı olmayan kadınlar, eşlerinin sigorta primlerinden yararlanarak emekli olabilirler. Ancak bunun için en az 25 yıl evli kalmak ve eşinin de emekli olması gerekir. Ayrıca eşinin sigorta primlerinden yararlanan kadınların emekli maaşları, eşlerinin maaşlarının yüzde 50'si kadardır.

Bu şartları sağlayan kadınlar emekli olabilirler.

Ev Kadınlarına Emeklilik Şartları

Ev kadınları, çalışma hayatına katılamadıkları için sosyal güvenlik haklarından yararlanamayan bir kesimdir. Ancak isteğe bağlı sigorta sistemi sayesinde ev kadınları da emekli olma imkânına sahip olabilirler. Ev kadınlarının emekli olabilmeleri için aşağıdaki şartları yerine getirmeleri gerekir:

• Sigortalı olarak herhangi bir yerde çalışmamak
• Malullük ve yaşlılık aylığı almamak
• 18 yaşından büyük olmak
• Herhangi bir gelire sahip olmamak

Bu şartları sağlayan ev kadınları, isteğe bağlı sigorta başvurusu yapabilirler. Başvuru için herhangi bir vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olunmadığına dair yazılı bir belge almak ve "İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi" doldurarak kimlik fotokopisi ile SGK'ya başvurmak yeterlidir.

Ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta ile emekli olabilmeleri için de iki temel kriter vardır: prim ödeme süresi ve yaş. Ev kadınlarının 25 yıl boyunca prim ödemeleri ve 58 yaşını doldurmuş olmaları gerekir. Prim ödemeleri, her yıl asgari ücrete göre belirlenen tutarlarda yapılmalıdır. 2023 yılında ev kadınlarının aylık ödemeleri 847 TL olarak belirlenmiştir.

Ev kadınlarının emeklilik haklarından yararlanabilmeleri için isteğe bağlı sigorta sistemine dahil olduktan sonra prim ödemelerini düzenli olarak yapmaları mühimdir. Aksi takdirde emeklilik süresi uzayabilir veya emeklilik hakkı kaybedilebilir.

Kadın Emeklilik Günü Hesaplama

Kadınlar için emeklilik günü hesaplama, erkeklere göre farklılık gösterir. Kadınlar, erkeklere göre daha erken emekli olabilir. Kadınların emekli olabilmesi için gerekli olan şartlar, sigorta başlangıç tarihi, prim ödeme gün sayısı ve yaş kriteridir.

Sigorta başlangıç tarihi, kadının ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihtir. Bu tarih, emeklilik yaşını belirler. Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999'dan önce olan kadınlar, 58 yaşında emekli olabilir. Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında olan kadınlar, 60 yaşında emekli olabilir. Sigorta başlangıç tarihi 1 Mayıs 2008'den sonra olan kadınlar ise 65 yaşında emekli olabilir.

Prim ödeme gün sayısı, kadının sigortalı olarak çalıştığı ve prim ödediği gün sayısıdır. Bu sayı, emeklilik için gerekli olan hizmet süresini belirler. Prim ödeme gün sayısı 3600 gün ve üzeri olan kadınlar, emekli olabilirler. Ancak prim ödeme gün sayısı arttıkça emeklilik maaşı da artar.

Yaş kriteri, kadının emekli olabilmesi için gerekli olan asgari yaştır. Bu yaş, sigorta başlangıç tarihine göre değişir. Yaş kriterini sağlayan kadınlar, prim ödeme gün sayısını tamamladıkları takdirde emekli olabilirler.

Kadın Emeklilik Günü Hesaplama Nasıl Yapılır?

Kadın emeklilik günü hesaplama yapmak için SGK'nın resmî web sitesine girmek gerekir. Burada "e-SGK" bölümüne tıklayarak "Hizmet Dökümü" seçeneğine girin. Bu seçenekte, T.C. kimlik numarası ve şifre ile giriş yapın. Şifresi olmayanlar, PTT şubelerinden şifre alabilir.

Hizmet dökümü ekranında sigorta başlangıç tarihi ve prim ödeme gün sayısı görülür. Bu bilgileri kullanarak emeklilik yaşını hesaplamak mümkündür. Emeklilik yaşını hesaplamak için yukarıda belirtildiği gibi sigorta başlangıç tarihine göre 58, 60 veya 65 yaşını esas almak gerekir.

Örneğin; sigorta başlangıç tarihi 1 Ocak 1995 olan ve 4500 gün prim ödemiş olan bir kadın, 58 yaşında emekli olabilecektir. Sigorta başlangıç tarihi 1 Ocak 2005 olan ve 5000 gün prim ödemiş olan bir kadın ise, 60 yaşında emekli olabilecektir.

Emeklilik maaşı hesaplamak için ise SGK'nın resmî web sitesinde "e-SGK" bölümünden "Emeklilik Hesaplama" seçeneğine girmek gerekir. Burada da T.C. kimlik numarası ve şifre ile giriş yapabilirsiniz. Emeklilik hesaplama ekranında sigorta başlangıç tarihi, prim ödeme gün sayısı ve brüt aylık kazanç bilgileri girilerek tahmini emeklilik maaşı hesaplanabilir.

Kadınların Emeklilik Yaşı Düşecek mi?

Kadınların emeklilik yaşı ve şartları, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim beyannamesinde açıkladığı Aile Koruma Kalkanı Programı kapsamında değişiklik gösterecek. Buna göre kadınlarda emeklilik yaşı, çocuk sayısına göre esnetilecek ve ev hanımlarına emeklilik desteği verilecek. Peki, kadınlar ne zaman ve nasıl erken emekli olabilecek?

Erdoğan'ın açıklamasına göre kadınlarda emeklilik yaşı, çocuk sayısına göre belirlenecek. Bu konuda henüz net bir bilgi verilmedi ancak çocuk sayısı arttıkça yaş sınırının düşeceği tahmin ediliyor. Ayrıca ev hanımlarına da emeklilik desteği sağlanacak. Ev hanımları isteğe bağlı sigorta primlerinin üçte birini devlet ödeyecek.