Dosya Masrafı Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Kredi başvurusu yapan pek çok kişi dosya masrafı nedir sorusunun yanıtını merak eder. Dosya masrafı, genellikle kredi veya finansal ürün başvuruları sırasında karşılaşılan bir ücrettir. Bu ücret, başvurduğunuz kredi veya finansal ürünle ilgili işlemlerin başlatılması, dosyanın incelenmesi, değerlendirilmesi ve işleme alınması gibi maliyetleri içerir. Dosya masrafı, kredi başvurusu sırasında ödenen bir ön ücret türüdür ve başvuru sürecinin başında tahsil edilir. Bazı bankalar çeşitli kampanyalar kapsamında dosya masrafı almadan avantajlı kredi fırsatları sunabilir. Bunun için bankaların kampanyalarını yakından takip etmeniz gerekir.

Bankaların dosya masrafı nedir sorusu için bankacılık hizmetlerine dair aldıkları bir ücret şeklinde yanıt verilebilir. Dosya masrafı içinde pek çok farklı işlem ücreti bulunabilir. Dosya masrafı, başvuru yaptığınız banka veya finans kuruluşuna göre değişiklik gösterebilir. Ancak dosya masrafları genellikle kredi başvuru işlemlerinde talep edilen bir ücret olduğundan bunu dikkatlice incelemeniz önemlidir. Dosya masrafı nasıl hesaplanır, hangi ücretleri içerir, kredi dosya masrafı geri alınabilir mi, dosya masrafı neden alınır gibi soruların yanıtları için yazının kalanını okuyabilirsiniz.

Kredi Dosya Masrafı Nasıl Hesaplanır?

Kredi dosya masrafı nedir sorusundan sonra bu masrafın nasıl hesaplandığı da oldukça merak edilir. Kredilerde dosya masrafı kredi tutarına göre değişiklik gösterir. Ancak bu konuda belirlenen yasal sınır %0,5’tir. Yani buna göre, 100.000 ₺’lik bir krediye başvurduğunuzda ödemeniz gereken dosya masrafı 500 ₺ olur. Kredi dosya masrafı nasıl hesaplanır diye merak ediyorsanız aşağıdaki örneği inceleyebilirsiniz:

• 100.000 x %0,5 = 500 ₺

Çekmek istediğiniz kredi miktarına bağlı olarak tutarın %0,5’ini bulabilir ve kredi dosya masrafına ulaşabilirsiniz. Bazı bankalar buna kredi tahsis ücreti de diyebilir. Her ikisi de aynı anlama gelir. Dosya masrafı içinde yer alan başka ücretler de vardır. Çekmek istediğiniz kredi tutarı dışında bankaya ödemeniz gereken ücretler için dosya masraf hesaplama işlemini önceden yapmanız önemlidir. Bu sayede o kredinin size ne kadar masraf açacağını öğrenebilirsiniz.

Dosya Masrafı Neleri İçerir?

Kredi işlemlerinde yer alan dosya masrafı bazı kişilerin kafasını karıştırabilir ve dosya masrafı faiz mi sorusunu beraberinde getirebilir. Ancak bu masraf, bankaya hizmetleri için ödemeniz gereken bir ücrettir. Dosya masrafı içinde yer alan farklı ücretler olabilir. Bu gider kalemleri, kredi türüne göre de değişiklik gösterebilir. Genel olarak dosya tahsil ücreti olarak da bilinen dosya masrafı içinde yer alan kalemler şunlardır:

• Başvuru inceleme ücreti, kredi başvurunuzun değerlendirilmesi için talep edilir.
• Dokümantasyon ücreti, başvuru esnasında talep edilen evrakların düzenlenmesi, hazırlanması ve değerlendirilmesi için gereklidir.
• İşlem ücreti, kredi başvurusunda çeşitli işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için ödemeniz gereken ücrettir.
• Sigorta ücreti, krediyle ilgili sigorta poliçelerini düzenlemek ve işleme almak için bankanın talep ettiği ücrettir.
• Değerleme ücreti, taşınmaz mal veya ipotekli krediye başvurduğunuzda, söz konusu gayrimenkulün değerini belirlemek için yapılan değerleme işleminde talep edilir.

Bu gider kalemleri, dosya masrafı ne demek sorusunu daha net anlamak açısından önemlidir.

Dosya Masrafı Geri Alınabilir mi?

Kredi başvurularında dosya masrafı iadesi nedir sorusu sıkça sorulur. 2014 yılında yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 10/B maddesine göre, dosya masrafları ile ilgili tüketicinin hakları düzenlenmiştir. Bu maddeye göre:

• 2014 Yılı ve Öncesi Çekilen Krediler: Tüketicinin bilgisi olmaksızın sözleşmeye dahil edilen dosya masrafı gibi ödemeler haksız şart kabul edilir ve geri alınabilir. Bu düzenleme, 2014 yılı ve öncesinde çekilen krediler için geçerlidir.
• 2014 Yılı ve Sonrası Çekilen Krediler: Dosya masrafının binde 5 kuralına uymayan durumlarda tüketicinin sözleşmeye itiraz hakkı bulunmaktadır. Örneğin, eğer bir kişi 100 bin TL kredi çeker ve dosya masrafı olarak 600, 700 veya 1.000 TL gibi bir miktar ödemişse, bu durumda çekilen kredinin binde 5'ini aşan kısmı (örneğin, 600 TL için 100 TL, 700 TL için 200 TL, 1.000 TL için 500 TL) geri talep edilebilir.

Dosya masrafının geri alınıp alınamayacağı, ülkenin mevzuatına, uygulamalara ve bankanın politikalarına bağlı olarak değişebilir. Aşağıdaki durumlarda dosya masrafının geri alınması mümkün olabilir:

• Kredi başvurunuz reddedilir veya onaylanmazsa, dosya masrafınız iade edilebilir. Yerel mevzuata göre bu durum değişiklik gösterdiğinden ülkenin mevzuatına bakmanız gerekir.
• Kredinizi önceden kapatırsanız veya erken öderseniz, dosya masrafının bir kısmını veya tamamını geri alabilirsiniz. Bankaların politikalarına göre bu durum değişiklik gösterir.
• Dosya masrafı ile ilgili eksik veya yanlış bilgi aldıysanız ve bundan dolayı çok yüksek bir ücret ödediyseniz, bankaya bildirimde bulunarak dosya masrafını iade alabilirsiniz.
• Yasadışı veya haksız bir şekilde alınan dosya masrafı için hukuki süreç başlatabilirsiniz. Bu durumda tüketici hakları ve mahkeme kararları, dosya masrafını geri almanız konusunda size bazı haklar tanır.

Dosya Masrafı İadesi Nasıl Alınır?

Kredi dosya masrafı için iade almak istiyorsanız, bazı adımları izlemeniz gerekir. Bu adımlar ülkeye ve bankaya göre değişiklik gösterse de genel olarak şu şekildedir:

• Dosya masrafı iadesi almak için öncelikle kredi sözleşmenizi ve ilgili belgeleri dikkatlice incelemeniz gerekir. Sözleşme üzerinde dosya masrafının belirtilip belirtilmediğini kontrol etmelisiniz.
• Kredi sözleşmesinde haksız şart olup olmadığına bakmalısınız. Eğer dosya masrafı, 2014 yılı ve sonrasında çekilen bir krediye ilişkinse, dosya masrafının binde 5'i kuralına uymuyorsa veya sözleşmeye sizin onayınız olmaksızın dahil edildiyse, bu durumda haksız şart var demektir.
• Dosya masrafının haksız bir şekilde tahsil edildiğini düşünüyorsanız, durumu açıklamak için banka ile iletişime geçmelisiniz. Banka müşteri hizmetleriyle görüşme yapabilir veya yazılı bir başvuru yapabilirsiniz.
• Eğer banka ile yaptığınız görüşmeler sonuç vermezse, tüketici haklarına saygı gösteren bir kurum veya banka şikayet birimi aracılığıyla şikayette bulunabilirsiniz.
• Yukarıda sayılan adımların da sonuç vermemesi durumunda, tüketici mahkemesine başvurabilirsiniz. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun çerçevesinde, haksız şartlara karşı tüketicinin korunması amacıyla mahkemeye gidebilirsiniz.
• Kredi dosya masrafı iadesi sürecinde hukuki danışmanlık almak, size yol gösterebilir ve süreci daha etkili bir şekilde yönetmenize yardımcı olabilir.

Dosya Masrafı Almada Zaman Aşımı Var mı?

Yargıtay 13. Dairesi tarafından verilen emsal teşkil eden karara göre, 10 yıl öncesine kadar alınmış olan maksimum tutar üzerindeki kredi dosya masraflarını geri alabilirsiniz. 10 yıl öncesine dayanan kredilerde dosya masrafı iadesi talepleri zaman aşımına uğradığı için dosya masrafı iadesi talepleri mahkemelerce değerlendirilmez.

Haksız Şart Nedir?

Haksız şart, bir sözleşmenin taraflarından birini, diğer taraf aleyhine önemli ölçüde ve ahlaki veya hukuki açıdan bağlayıcı olmayan, dengeyi ciddi biçimde bozan ve adil olmayan bir şekilde zorlayan koşulları ifade eder. Haksız şartlar, genellikle bir tarafın diğerine karşı üstünlük sağlamak amacıyla koymuş olduğu şartlar olarak tanımlanır.

Kredi Dosya Masrafı Neden Alınır?

Kredi başvurusu sürecinde ortaya çıkan dosya, evrak, belge, kırtasiye, işlem ve diğer masrafların karşılanması amacıyla dosya masrafı alınır. Bu masraf kredi geri ödemelerine dahil edilir. Ayrıca Finansal Tüketiciden Alınacak Ücretler Yönetmeliği kapsamında düzenlenen bir ücrettir.